Thanh toán quốc tế là gì? Các hình thức và điều kiện thực hiện 2025

Trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay, thương mại quốc tế ngày càng trở nên sôi động và đa dạng. Mua bán hàng hóa, dịch vụ giữa các quốc gia đã trở thành hoạt động phổ biến của các cá nhân. Để các giao dịch này diễn ra thuận lợi, thanh toán quốc tế đóng vai trò là cầu nối quan trọng, kết nối các nền kinh tế trên toàn thế giới.

Để hiểu rõ hơn về thanh toán quốc tế là gì, hãy cùng Home Credit đi tìm hiểu sâu hơn về khái niệm, các loại thanh toán quốc tế phổ biến hiện nay cùng các điều kiện cần có để thực hiện nhé! 

Bài viết liên quan:

• Thanh toán tối thiểu thẻ tín dụng là gì? Tìm hiểu chi tiết từ A-Z
• Hướng dẫn thanh toán online bằng thẻ tín dụng Home Credit

Thanh toán quốc tế được xem là phương thức trao đổi tiền tệ online phổ biến trên thế giới

1. Thanh toán quốc tế là gì?

Thanh toán quốc tế là quá trình thực hiện các giao dịch tài chính giữa các cá nhân, tổ chức hoặc doanh nghiệp giữa các quốc gia khác nhau. Quá trình này thường được thực hiện thông qua phương tiện như ngân hàng, tổ chức tài chính hoặc ngoại hối (gồm các công cụ thanh toán quốc tế như hối phiếu, thư tín dụng, chuyển tiền quốc tế).

Thanh toán quốc tế không chỉ áp dụng cho các giao dịch thương mại mà còn bao gồm chuyển tiền cá nhân, đầu tư quốc tế hoặc viện trợ tài chính. 

Ví dụ: Khi bạn rút tiền mặt từ thẻ ATM ở nước ngoài hoặc thanh toán bằng thẻ tại một cửa hàng ở đó, bạn đang thực hiện các giao dịch thanh toán quốc tế.

Thanh toán quốc tế góp phần quan trọng vào sự phát triển và hội nhập nền kinh tế thế giới, bao gồm:

• Hỗ trợ thương mại giữa các nước: Thanh toán quốc tế giúp các doanh nghiệp thực hiện giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ dễ dàng, từ đó thúc đẩy thương mại toàn cầu
• Đảm bảo việc chuyển tiền an toàn và hiệu quả: Hệ thống thanh toán quốc tế hiện đại cung cấp các giải pháp chuyển tiền nhanh chóng, an toàn và bảo mật, giúp cho việc chuyển tiền giữa các quốc gia trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.

Thanh toán quốc tế là cầu nối quan trọng cho các giao dịch tài chính giữa các quốc gia

2. Những phương thức thanh toán quốc tế phổ biến nhất hiện nay

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và giao thương toàn cầu, nhiều phương thức thanh toán quốc tế được sử dụng rộng rãi để đáp ứng nhu cầu chuyển tiền, thanh toán cho các giao dịch xuyên quốc gia. Dưới đây là 5 phương thức thanh toán quốc tế phổ biến hiện nay:

2.1 Phương thức chuyển tiền (Remittance)

Chuyển tiền là một trong những hình thức thanh toán quốc tế phổ biến nhất, đặc biệt đối với các cá nhân. 

Với phương thức này, người mua chuyển tiền qua ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính như Western Union, SWIFT. Sau đó, ngân hàng hoặc tổ chức trung gian sẽ tiếp nhận yêu cầu, thu phí và tiến hành chuyển tiền đến ngân hàng của người nhận ở nước ngoài. Cuối cùng, người nhận có thể nhận tiền mặt tại các điểm giao dịch của dịch vụ chuyển tiền hoặc tiền sẽ tự động được chuyển vào tài khoản ngân hàng của họ.

Hình thức thanh toán quốc tế này mang đến sự tiện lợi và nhanh chóng, tuy nhiên người dùng cần lưu ý đến các chi phí phát sinh như phí chuyển tiền và tỷ giá hối đoái.

Western Union là dịch vụ chuyển tiền quốc tế phổ biến nhất hiện nay

2.2 Phương thức nhờ thu (Collection of payment)

Với phương thức nhờ thu, ngân hàng của người xuất khẩu sẽ đảm nhận vai trò trung gian, thu hộ số tiền hàng từ ngân hàng của người nhập khẩu. Quy trình này dựa trên việc trao đổi chứng từ hàng hóa, giúp người xuất khẩu kiểm soát chặt chẽ quá trình thanh toán, cụ thể như sau:

• Bước 1: Người xuất khẩu chuẩn bị đầy đủ các chứng từ liên quan đến giao dịch (hóa đơn, vận đơn,...)
• Bước 2: Người xuất khẩu giao bộ chứng từ cho ngân hàng của mình
• Bước 3: Ngân hàng gửi bộ chứng từ đến ngân hàng của người nhập khẩu
• Bước 4: Ngân hàng của người nhập khẩu xuất trình chứng từ cho người nhập khẩu
• Bước 5: Người nhập khẩu có thể chọn thanh toán ngay hoặc chấp nhận trả tiền sau
• Bước 6: Sau khi nhận được tiền, ngân hàng của người nhập khẩu sẽ chuyển tiền về cho ngân hàng của người xuất khẩu
• Bước 7: Người xuất khẩu nhận được tiền từ ngân hàng của mình.

Hiện nay, phương thức thanh toán nhờ thu gồm hai loại:

• Nhờ thu kèm chứng từ (Documentary collection): Là hình thức phổ biến nhất, trong đó người xuất khẩu giao cả chứng từ thương mại và chứng từ tài chính cho ngân hàng. Trong phương thức này, ngân hàng chỉ giao bộ chứng từ cho người nhập khẩu khi họ thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán
• Nhờ thu không kèm chứng từ (Clean collection): Chỉ có chứng từ tài chính (hối phiếu) được gửi đi, không kèm theo chứng từ thương mại. Theo đó, chứng từ thương mại sẽ được gửi trực tiếp cho người nhập khẩu, không thông qua ngân hàng.

Nhờ thu là hình thức bên bán ủy quyền cho ngân hàng thu tiền bên mua

2.3 Phương thức tín dụng thư (Letter of credit - L/C)

Phương thức thanh toán quốc tế bằng thư tín dụng là một cam kết bằng văn bản do ngân hàng phát hành, thường là ngân hàng của người mua, đảm bảo thanh toán cho người bán khi người bán xuất trình đầy đủ các chứng từ hợp lệ theo yêu cầu ghi trong thư tín dụng.

Quy trình hoạt động của phương thức thanh toán quốc tế này như sau:

• Bước 1: Ký kết hợp đồng thương mại: Người mua và người bán thỏa thuận và ký kết hợp đồng, trong đó quy định việc thanh toán bằng phương thức L/C
• Bước 2: Mở thư tín dụng: Người mua yêu cầu ngân hàng của mình phát hành L/C, cam kết thanh toán cho người bán khi các điều kiện trong L/C được đáp ứng
• Bước 3: Thông báo L/C: Ngân hàng phát hành gửi L/C đến ngân hàng thông báo (thường là ngân hàng của người bán), ngân hàng này sẽ thông báo nội dung L/C cho người bán
• Bước 4: Giao hàng và xuất trình chứng từ: Người bán giao hàng theo hợp đồng và xuất trình bộ chứng từ hợp lệ như hóa đơn thương mại, vận đơn, chứng nhận kiểm định hàng hóa cho ngân hàng thông báo hoặc ngân hàng được chỉ định
• Bước 5: Kiểm tra chứng từ và thanh toán: Ngân hàng thông báo chuyển bộ chứng từ đến ngân hàng phát hành. Ngân hàng phát hành kiểm tra tính hợp lệ của chứng từ và thực hiện thanh toán cho người bán nếu tất cả điều kiện trong L/C được đáp ứng
• Bước 6: Nhận hàng và thanh toán cho ngân hàng: Người mua nhận bộ chứng từ từ ngân hàng phát hành để lấy hàng và thanh toán cho ngân hàng (nếu chưa trả trước).

Tín dụng thư đảm bảo thanh toán an toàn và đúng hạn trong giao dịch quốc tế

2.4 Phương thức trả tiền lấy chứng từ (Cash Against Documents)

Phương thức trả tiền lấy chứng từ (CAD) là hình thức thanh toán quốc tế mà người mua chỉ được chứng từ hàng hóa như vận đơn, hóa đơn thương mại,... sau khi đã thanh toán đầy đủ cho ngân hàng. Nói cách khác, người bán sẽ không giao hàng cho người mua cho đến khi ngân hàng xác nhận đã nhận được tiền thanh toán.

Cụ thể hơn, quy trình thực hiện của phương thức trả tiền lấy chứng từ như sau:

• Bước 1: Sau khi sản xuất xong hàng hóa, người bán sẽ giao hàng cho công ty vận tải để vận chuyển đến địa điểm của người mua
• Bước 2: Người bán sẽ xuất trình bộ chứng từ đầy đủ (vận đơn, hóa đơn thương mại, bảo hiểm...) cho ngân hàng của mình
• Bước 3: Ngân hàng sẽ kiểm tra tính hợp lệ của các chứng từ và giữ chúng
• Bước 4: Ngân hàng thông báo cho người mua về việc đã nhận được chứng từ và yêu cầu thanh toán
• Bước 5: Sau khi xác nhận thông tin, người mua sẽ tiến hành thanh toán cho ngân hàng
• Bước 6: Sau khi nhận được tiền, ngân hàng sẽ giao bộ chứng từ cho người mua
• Bước 7: Với bộ chứng từ trong tay, người mua có thể đến cảng hoặc kho để nhận hàng.

Phương thức trả tiền lấy chứng từ đòi hỏi mức độ tin cậy cao giữa người mua và người bán. Người mua phải có khả năng thanh toán ngay khi nhận được thông báo từ ngân hàng. Tuy nhiên, phương thức này mang lại rủi ro cao cho người bán vì họ có thể sẽ không nhận được tiền nếu người mua không thanh toán.

Người mua chỉ nhận được chứng từ khi đã thanh toán đầy đủ số tiền hàng cho ngân hàng

2.5 Phương thức bảo lãnh và tín dụng dự phòng

Phương thức bảo lãnh và tín dụng dự phòng là hình thức thanh toán quốc tế giúp bảo vệ các bên mua và bán trong giao dịch thương mại:

• Bảo lãnh (Guarantee): Là cam kết của một tổ chức (thường là ngân hàng) đứng ra bảo vệ quyền lợi của một bên trong trường hợp bên kia không thực hiện nghĩa vụ hợp đồng. Ví dụ, ngân hàng cam kết thanh toán cho bên bán nếu bên mua không trả tiền
• Tín dụng dự phòng (Standby Letter of Credit - SLC): Tín dụng dự phòng là một loại thư tín dụng đặc biệt, được sử dụng để bảo đảm việc thực hiện một nghĩa vụ nhất định. Khi bên được bảo lãnh vi phạm nghĩa vụ, ngân hàng phát hành Thư tín dụng sẽ phải thanh toán cho bên thụ hưởng.

Phương thức thanh toán này giúp tăng cường niềm tin giữa các bên tham gia giao dịch, bảo vệ quyền lợi của bên được hưởng lợi trong trường hợp bên được bảo lãnh không thực hiện đúng nghĩa vụ.

3. Các điều kiện thực hiện thanh toán quốc tế

Để đảm bảo thanh toán quốc tế diễn ra suôn sẻ, an toàn và hợp pháp, những điều kiện thực hiện thanh toán quốc tế được đưa ra, bao gồm:

3.1 Điều kiện tiền tệ

Các bên tham gia giao dịch quốc tế cần xác định rõ loại ngoại tệ sẽ được sử dụng để thanh toán, chẳng hạn như USD, EUR, JPY,... Việc chọn đơn vị tiền tệ có thể phụ thuộc vào các yếu tố như thị trường quốc tế, sự ổn định của đồng tiền và các yêu cầu từ tổ chức tài chính.

Nếu giao dịch yêu cầu chuyển đổi tiền tệ, các bên cần tuân thủ quy định về tỷ giá hối đoái và tỷ giá ngoại tệ. Tổ chức tài chính sẽ hỗ trợ thực hiện việc chuyển đổi này.

3.2 Điều kiện địa điểm

Địa điểm thanh toán quốc tế cần được xác định rõ trong hợp đồng, bao gồm nơi thanh toán sẽ diễn ra (ví dụ, qua ngân hàng tại quốc gia của người mua hoặc người bán) và nơi các chứng từ sẽ được chuyển giao. Địa điểm này có thể ảnh hưởng đến các yếu tố như phí ngân hàng, yêu cầu chứng từ và quy trình giao nhận hàng hóa.

3.3 Điều kiện thời gian

Thời gian thanh toán cần được xác định rõ ràng và cụ thể trong hợp đồng, bao gồm:

• Thời gian thanh toán: Là thời điểm người mua phải thực hiện thanh toán (ngay lập tức, sau một khoảng thời gian nhất định hoặc theo kỳ hạn)
• Thời gian giao hàng: Là khoảng thời gian hàng hóa sẽ được giao và người bán phải cung cấp chứng từ cho người mua.
• Thời gian yêu cầu chứng từ: Các bên cần xác định thời gian mà chứng từ phải được xuất trình và thời gian ngân hàng sẽ yêu cầu thanh toán hoặc chuyển chứng từ.

Đồng thuận và cam kết là nền tảng của mọi giao dịch quốc tế thành công

4. Ứng dụng công nghệ trong thanh toán quốc tế

Sự phát triển của công nghệ thông tin đã đẩy nhanh quá trình chuyển đổi từ phương thức thanh toán quốc tế truyền thống (chuyển tiền qua séc, tiền mặt) sang thanh toán điện tử, giúp giảm thiểu thời gian và chi phí cho các giao dịch quốc tế.

Hiện nay, các hệ thống thanh toán điện tử đã trở thành nền tảng thiết yếu cho các giao dịch quốc tế giữa ngân hàng, cá nhân và doanh nghiệp ở các quốc gia khác nhau. Một số hệ thống thanh toán phổ biến hiện nay bao gồm SWIFT, thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ như Visa, MasterCard, American Express hoặc các dịch vụ như PayPal, Stripe và Alipay,... 

Tại Việt Nam, chuyển đổi số trong thanh toán quốc tế cũng phát triển mạnh mẽ. Thanh toán điện tử và ví điện tử như ví MoMo, ví Zalopay, ví VNPay hay blockchain, AI và fintech đang ngày càng phổ biến không chỉ trong các giao dịch nội địa mà còn trong các giao dịch quốc tế. Với đà phát triển mạnh mẽ, những xu hướng này đang góp phần tạo ra một cuộc cách mạng toàn diện trong lĩnh vực thanh toán quốc tế.

Công nghệ 4.0 hỗ trợ thanh toán quốc tế phổ biến và phát triển mạnh mẽ

Thanh toán quốc tế là cầu nối tài chính quan trọng, thúc đẩy sự phát triển kinh tế toàn cầu. Sự đa dạng của các phương thức thanh toán hiện đại giúp các doanh nghiệp, cá nhân và tổ chức tài chính dễ dàng thực hiện các giao dịch xuyên biên giới. Tương lai của thanh toán quốc tế hứa hẹn sẽ còn phát triển hơn nữa, mang lại nhiều cơ hội mới cho các doanh nghiệp và cá nhân. Và đừng quên đăng ký mở thẻ tín dụng Home Credit để thực hiện dễ dàng các giao dịch thanh toán quốc tế nhé!

-------  

Home Credit - Tài chính số toàn diện   

Home Credit, tập đoàn toàn chính tiêu dùng toàn cầu, tiên phong gia nhập thị trường Việt Nam năm 2008 và hiện là một trong những công ty tài chính số hàng đầu, với khoảng 6000 nhân viên đã và đang phục vụ 16 triệu khách hàng trên cả nước.   

Tìm hiểu thêm các sản phẩm nhà Home Credit:   

• Vay tiền mặt   
• Thẻ tín dụng  
• Vay trả góp xe máy   
• Vay trả góp điện tử, điện máy   
• Mua trước trả sau - Home PayLater   
• Sản phẩm bảo hiểm   

Hoặc liên hệ với chúng tôi qua:   

• Fanpage: https://www.facebook.com/homecreditvn   
• Trung tâm Dịch vụ Khách hàng: Tầng G, Tòa nhà Phụ Nữ, số 20 Nguyễn Đăng Giai, Phường Thảo Điền, Thành phố Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh  

Hotline tư vấn: 

• Sản phẩm Vay tiền mặt: 1800 6860 
• Sản phẩm thẻ và Home PayLater: 1900 633 999 
• Sản phẩm khác: 1900 633 633